UEMAk eskatuta, Soziolinguistika Klusterrak UEMAko herrietako eta Tolosaldeko herrietako kale erabilera datuak neurtu ditu 2017an. Txostenaren ondorio eta zertzelada nagusiak Olatz Altunak aurkeztu zituen herenegun Donostian, Arnasguneak eta udalerri euskaldunak: gaurko eta biharko erronkak jardunaldiaren baitan.
Hemen txostena osorik, bere horretan.
· Hizkuntzen erabileraren kale-neurketa. UEMAko udalerriak eta Tolosaldea, 2017 (PDFa, 7Mb).
Aztertutako 76 udalerrietan, guztira 54.715 elkarrizketa behatu dituzte azken hilabeteotan. 159.476 solaskide orotara. Herri horietako biztanleen %68. Euskararen ezagutza, udalerri horietan, %74koa da. Kale erabilera, berriz, %61,5ekoa.
Udal tipologiaren arabera, ordea, erabilera maila aldatu egiten dela erakusten du azterketak. Demografikoki zenbat eta handiagoak izan herriak, erabilerak behera egiten du oro har. Baina baita ezagutzaren arabera ere. Ezagutza %60 eta %80 artean duten herri gehienetan, erabilerak behera egiten du, %50 ingurura. “Erdiak gazteleraz aritzen badira kalean, nekez esan daiteke herri horiek arnasgune direnik”, nabarmendu zuen txostenaren aurkezpenean Olatz Altunak.
Datuen eta “zenbaki saltsaren” ondoren ondorio modura, zenbait puntu nabarmendu zituen:
· Aztertutako 76 udalerrietan, solaskideen %65 entzun da euskaraz.
· Ezagutza %90etik gora den herrietan, adin tarteetan ez dago alderik.
· %65-80ko ezagutza duten herrietan, alde dago haurren eta helduen artean, eta ezagutzak oro har behera egiten du %50 ingurura.
· Ezagutza eta erabileraren arteko korrelazioa herriak tipologiaren arabera sailkatuta argiago ikusten da.
· Erabileran eragiten duten datuak eta faktoreak aztertu beharko lirateke aurrerantzean, datu estatistikoak eta soziolinguistikoak uztartuz.
Berria egunkariak honako grafiko honetan bildu zituen atzo txostenaren datu nagusiak:
Gai honi buruzko informazio osagarria:
· Los municipios con más euskaldunes precisan de políticas lingüísticas propias (El Diario Vasco, 2017-11-23).
· Herri euskaldunak eta arnasguneak (Berria, 2017-11-23).
· Herri euskaldunen kaleko hatsa (Berria, 2017-11-23).
· Udalerri euskaldunenetan hizkuntza politikaren zeharlerrotasuna gakoa dela nabarmendu dute Erronkak jardunaldian (uema.eus, 2017-11-22).
· UEMAk eta Soziolinguistika Klusterrak euskararen kaleko erabilera neurtu dute (Urola Kostako Hitza, 2017-11-23).
· Euskararen kale erabilera %74koa da batez beste eskualdeko zazpi herritan (Urola Kostako Hitza, 2017-12-01).
