“Euskara kontuetan ez dago autolikidaziorik: behin eta berriro hautu kontzientea egin behar dugu”

2017(e)ko apirilak 27 iritzia Erantzunak desaktibatuta daude

Info7 irratiko Gureaz Blai saioan aritu da gaur UEMAko lehendakari Josu Labaka. Herritarren ekarpenak administrazioa euskalduntzeko bidean izan duen eragina nabarmendu du, UEMAk eta hainbat udalek aurten ere errenta aitorpena euskaraz egiteko elkarlanean abian duten kanpainaren harira.

Hemen entzun daiteke Labakaren kolaborazioa, audioan, Info7 irratiaren webgunean.

Hemen, berriz, testua irakurgai:

Josu Labaka: “Euskara kontuetan ez dago autolikidaziorik. Kasuan kasuan, behin eta berriro, hautu kontzientea egin behar dugu, euskaraz garela aitortzen segi dezagun”.

2016ko errenta aitorpena egiteko kanpaina abiarazi dute dagoeneko Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroako Foru Ogasunek, eta aurten ere, Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak, bertako kide diren hainbat udalekin elkarlanean, errenta aitorpena euskaraz egiteko kanpaina jarri du abian.

Ohikoa da kanpaina, azken urteotan ere egin izan dugu, baina aurten sarean matraka ederra ematen ari garela entzun behar izan dut ingurukoen artean. Izan ere, UEMAk ez ezik, hainbat udalek ere bat egin dute kanpaina, eta guztien artean ari gara udalerri euskaldunetako herritarrei gogorarazten, administrazioa euskaratzeko ahaleginean, herritarren akuilua ere beharrezkoa dela oraindik.

Izan ere, udalerri euskaldunetan euskaraz bizi gara, baina herritar askok du joera oraindik administrazioarekin gazteleraz aritzeko. Hautu horretan eragin nahi du kanpainak, euskara ezagutzeaz gain euskara ere erabil dezagun eguneroko jardunean.

Hau gogoraraztea, ordea, ebidenteegia da hainbatentzat. “Euskaldunak gara, eta nola egingo dugu ba errenta aitorpena?”. Edo “nola egingo ditugu ba administrazioarekin gestio eta paper kontuak?”, pentsatuko du hainbatek. Datuek, ordea, bestelako errealitatea erakusten dute. Euskaldunak izan arren, eta euskaraz bizi arren, oraindik ere ez dugu ohitura askorik euskaraz aritzeko burokrazia kontuetan. Kontratuak, aholkularitzak, fakturak, erreziboak, notarioak, errenta aitorpenak eta abar luzea, oraindik ere, euskaldunen ehuneko handi batentzat, erdararen eremua dira.

Urteotako ahaleginaren ostean, eta gorabeherako gorabehera, oro har lortu dugu administrazioa euskalduntzea eta herritarren eskubideak bermatzea, baina herritarren kontzientziazioa falta da oraindik. Horregatik, gai honek bete-betean islatzen du azken datu soziolinguistikoek erakusten dutena: ezagutzan gora egin dugu, baina erabileran behera.

Administrazioarekiko kontuetan, burokrazian, paper artean, antzekoa ikusten dugu: euskaraz aritzeko aukera daukagu, baina horretarako kontzientziazioan eragitea giltzarria da oraindik, herritarrek euskararen aldeko hautua egin dezaten, euskaraz garela gogorarazteko. Matraka ematen jarraituko dugu, beraz, ahal dugun heinean eta moduan. Errenta aitorpen asko eginda iristen da. Autolikidazioa esaten zaio. Baina euskara kontuetan ez dago autolikidaziorik. Kasuan kasuan, behin eta berriro, hautu kontzientea egin behar dugu, euskaraz garela aitortzen segi dezagun.